اقتصاددان بانک جهانی: پدیده ترامپ نتیجه نابرابری های اجتماعی است

به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صدا و سیما  پایگاه اینترنتی رادیو بین المللی فرانسه نوشت دونالد ترامپ اکنون تنها نامزد حزب جمهوریخواه آمریکا برای انتخابات ریاست جمهوری این کشور است. اما پرسشی که اکنون مطرح می شود اینکه چگونه چنین فردی این گونه بالا می آید و همه رقبای خود را کنار می گذارد. جواب این پرسش را باید از نظریه اقتصادی برناکومیلانوویچ Branko Milanovic، اقتصاددان بانک جهانی گرفت که گفته است پدیده دونالد ترامپ نتیجه مستقیم به حد انفجار رسیدن نابرابری ها و بی عدالتی های اجتماعی در آمریکاست.

میلانوویچ که از جمله اقتصاددان های سرشناس جهان است و مدتی نیز در بانک جهانی کار کرده است به تازگی نظریه ای تحت عنوان «رویکردی جدید به نابرابری های اجتماعی در عصر جهانی شدن» ارائه کرده است. وی در این نظریه توضیح می دهد که چگونه نابرابری های اجتماعی که اکنون همه جوامع با آن مواجه هستند سخنان فردی مثل ترامپ را شنیدنی و جذاب می کند. نتیجه این شده است که اکنون بخش فزاینده ای از طرفداران حزب جمهوریخواه آمریکا از این گونه سخنان استقبال می کنند و آن را معتبر می دانند.

استدلالاتی که ترامپ در سخنان خود به کار می گیرد البته به ظاهر قانع کننده است و به همین علت هم بسیاری از مردم آمریکا جذب وی شده اند. او می گوید در سایه جهانی شدن و عصر فناوری درآمد طبقه متوسط در کشورهای با اقتصاد نوظهور از جمله چین، هند، روسیه،آفریقای جنوبی، برزیل و در کشورهایی آسیا به شدت افزایش یافته است. درآمد یک درصد از جمعیت بسیار ثروتمند جهان نیز در همین مدت بسیار افزایش یافته است. اما چرا طبقه متوسط در کشورهای غربی و به ویژه آمریکا در همین مدت یا درجا زده یا پسرفت داشته است. 

طبقه متوسط آمریکا به علت برخوردار نشدن از رشد اقتصادی کشور به اندازه ثروتمندان این کشور اکنون انگیزه خود را از دست داده است. ترامپ نیز با درک اینکه مشکل از کجا ناشی می شود با زیر سئوال بردن زیاده روی های دولت، محکوم کردن کوچ اقتصادی شرکت ها آمریکایی که محصولات خود را در کشورهای با نیروی کار ارزان تولید می کنند و مطرح کردن خطر ورود آوارگان دقیقا بر همان نکاتی دست می گذارد که دغدغه و نگرانی اصلی مردم آمریکااست.

اما این طبقه متوسطی که ترامپ از آن در کشورش سخن می گوید به گونه ای پسرفت نداشته است که مثلا آن را با طبقه متوسط چین مقایسه کرد که در این مدت به قول ترامپ خیلی خوب پیشرفت داشته است. بر اساس اعلام بانک جهانی اگر کسی بیش از دو دلار در روز درآمد داشته باشد جز طبقه متوسط به حساب می آید. چون این میزان درآمد بیشتر از هزینه های خوراک و مسکن است. اما یک روستایی چینی که در شهرهای چین اکنون کار می کند در طول این سالها ثروتمندتر شده است و حس می کند وضع زندگی اش بهتر شده است اما قدرت خرید آن هیچگاه از کارگری که در صنایع خودروسازی آمریکا کار می کند بیشتر نیست. 

برانکو میلانوویچ می گوید نابرابری های اجتماعی را نباید با کشورهای دیگر مقایسه کرد زیرا این نابرابری ها که گسترده هم است بین کشورها ادامه خواهد یافت. به عنوان مثال درآمد یک شهروند آمریکایی 93 برابر یک شهروند کنگویی است. اینکه در کشوری ثروتمند به دنیا آمده باشید هر چندکه جز طبقه ای پایین باشید که به طور مرتب از نظر درآمد و ثروت در حال پسرفت باشد باز هم امتیاز به حساب می آید.این چیزی است که برخی از آن با عنوان «حق امتیاز شهروندی کشور ثروتمند» نام می برند.