العبادی: بسیج مردمی بخشی اساسی از سامانه امنیتی عراق است

حیدر العبادی در گفتگویی اختصاصی با شبکه تلویزیونی العراقیه در حاشیه بیست و هشتین نشست سران عرب در اردن گفت: با وجود توجه ویژه به نبرد عراق علیه تروریسم در بیانیه پایانی نشست سران عرب و محکوم کردن دخالت نظامی ترکیه در این کشور، عراق شایسته توجه بیشتری است. رنج و سختی ها و ویرانی هایی که عراق به دلیل فعالیتهای تروریستی در معرضش قرار گرفت بسیار است. البته علت این فعالیتهای تررویستی خود عراقی ها نیستند، زیرا برخی تلاش می کردند شایعه کنند که علت آنها مشکلات داخلی عراق است. خیر اینگونه نیست، بلکه این تروریسم به دلیل اوضاع سوریه و درگیری های منطقه ای و بین المللی در آنجا بوجود آمد، سپس از مرز سوریه گذشت به عراق آمد، شهرها را ویران کرد و مردم را سر برید و ما امروز فهمیدیم که چگونه با آن برخورد کنیم. دلاورانمان در نیروهای مسلح، نیروهای امنیتی و افراد داوطلب در بسیج مردمی و پیشمرگه در کنار هم با تروریسم مقابله کردند و ما اکنون با داعش در پایگاهش می جنگیم. این یک دستاورد عراقی است و جهان آن را نظاره گر است. بنابراین یکی از ویژگی های مبارزه با تروریسم این است که عراق بار دیگر اعتبارش را بدست آورد. بنده از نشست سران به خاطر این حمایت تشکر می کنم. همانطور که می دانید آنها نیز به دنبال حمایتهای بین المللی از عراق هستند؛ آنان اوضاع عراق را دنبال می کنند و می بینند که عراق قدرتمند شده است و وحدتی عراقی بین اقشار مختلف وجود دارد.

العبادی افزود: البته این حمایتها بدون تلاش بوجود نیامده است، بلکه تماسها و دیدار هایی با کشورهای اصلی اتحادیه عرب داشتیم و آنها به ما وعده دادند که بیانیه پایانی، متوازن باشد و مصوبات نشست سران در این چارچوب خواهد بود. اینها همه بخشی از فعالیتهای ما برای پایان دادن به مشکلات بود. ما می خواهیم آتش را خاموش کنیم و این بخشی از آن است. سخنان ما بسیار روشن و صریح بیان شد. ما گفتیم که نه علیه کشوری هستیم و نه طرفدار کشوری دیگر، بلکه در نهایت ما به دنبال منافع خود هستیم و آنها نیز به دنبال منافع خودشان. حال در این میان منافع مشترک بسیاری نیز وجود دارد، پس (به آنها گفتیم) اجازه دهید روی این منافع مشترک تمرکز کنیم؛ البته اختلافاتی وجود دارد که می توان آنها را برطرف کرد، اما اگر اختلافات در مسائل کوچک پیش آید و درعوض بستر مسائل مشترک و مورد توافق را گسترش دهیم خواهیم توانست تروریسم را از بین ببریم. تروریسم در حال استفاده از این دایره کوچک اختلافات و نفوذ از طریق آن است و باعث می شود چنین مشکلاتی بوجود آید.

نخست وزیر عراق درباره رضایتش از نشست سران و بیانیه آن گفت: تا حدودی راضی هستم. اما باید پرسید که آیا نشست سران قادر است اوضاع منطقه عربی را به طور کامل درک کند و مشکلات آن را برطرف سازد؟ این امر جای بحث بسیار دارد و بدان معنا نیست که بنده از آن راضی هستم. مکانیسم هایی در اتحادیه عرب وجود دارد که بسیار قدیمی هستند و تغییر نکرده اند و مشکل اصلی را برطرف نساخته اند. در گذشته به وجود مشکلات اعتراف نمی شد، اما امروز در نشست سران آشکارا اعتراف شد که خطاها و مشکلاتی وجود دارد و اینکه باید آنها را برطرف کنیم.

وی در ادامه گفت: عراق در این نشست صاحب دیدگاه بود و البته این دیدگاه تنها تئوری نیست، بلکه عملی است و ما آن را در عراق اجرا کردیم. در عراق بزرگترین پیروزی را علیه بزرگترین گروه تروریستی خطرناک که نه تنها عراق بلکه تمام منطقه و جهان را تهدید می کند بدست آوردیم. در همان حال تا حدودی یک وحدت ملی عراقی محقق ساختیم. شما می دانید که امروز حتی ملت عراق فرقه گرایی و درگیری طایفه ای را نمی پذیرد و حتی در کردستان عراق نیز این مسائل مقبول نیستند. ارتش و نیروهای مسلحی تشکیل دادیم که در همه جا و حتی کردستان نگاهی ملی به آن دارند. این یک دستاورد عراقی است و دیدگاهی به ما داد و از طریق آن از دیگر کشورهای عربی خواستیم در مورد حداقلهایی توافق کنیم. با احترام به تمامی کشورها، کشورهای عربی تاثیرگذاری وجود دارند که می توانیم با هم این مسیر را رهبری کنیم. چرا امروزه صدای عربی در تصمیم گیریهای بین المللی غایب است؟ آیا این ضعف نیست؟ عربها توانایی های زیادی دارند اما ما این توانایی ها را در اختلافات با یکدیگر و جنگ ها هدر می دهیم. دیدار هایی که با سران کشورهای عربی تاثیر گذار داشتیم تشریفاتی نبودند، بلکه هدف از آنها رسیدن به دیدگاهی در جهان عرب برای کاهش اختلافاتمان است. ما به دنبال این هستیم که به خواسته ها و نیازهای شهروندان عرب پاسخ دهیم؛ در کشورهای عربی خواسته ها و نیازهای مشترکی وجود دارد، بیکاری، ناامیدی، حتی در کشورهای با ثبات تر در جهان عرب، جوانان با ناامیدی روبرو هستند. ما می خواهیم امید بدهیم زیرا امید مهم است و مردم از طریق آن می توانند انرژی ها و توانایی های خود را بروز دهند. تا دو سال پیش کاروانهایی از جوانان از عراق مهاجرت می کردند، اما اکنون تقریبا شاهد چنین چیزی نیستیم، بلکه بسیاری از آنهایی که مهاجرت کرده بودند در حال بازگشت به عراق هستند زیرا امید وجود دارد. وقتی این امید بوجود آید توانایی های مردم نیز بروز خواهد کرد. سران عرب دیدگاه عراق پیروز را شنیدند و شاهد یک پیشرفت و آمادگی برای همکاری با ما بودم. همه کشورها نیازمند این حمایت هستند. همه کشورها مشکلات خاص خود را در داخل و اطراف خود دارند، بنابراین ما به دنبال این هستیم که با کمک همدیگر این مشکلاتی که در اطرافمان وجود دارد رفع و به شهروندانمان خدمت رسانی کنیم، در حقیقت این همان دیدگاه ماست. 

العبادی درباره دیدار با ملک سلمان پادشاه عربستان گفت: مهمترین مسئله ای که در این دیدار مورد بحث قرار گرفت عادی سازی روابط دو کشور بود. از سال 1991 یعنی بیست و شش سال پیش بین این دو کشور روابطی وجود نداشته است. البته پس از 2003 روابطی تشریفاتی بوجود آمد و بسیاری از مسئولان عراقی در سالهای گذشته به عربستان سفر کردند اما گامی برداشته نشد. اکنون عربستان در عراق سفارتخانه دارد و قرار است به زودی سفیر خود را به عرق بفرستد. وزیر خارجه عربستان به عراق سفر کرد و در نتیجه چشم اندازهای جدیدی بوجود آمد. دیدار من با ملک سلمان در امان برای تحکیم آنچه که انجام شد و عادی سازی روابط دو کشور بود تا گامی دیگر برداشته شود. البته نه تنها عادی سازی در سطوح سیاسی و امنیتی، اگرچه که مبارزه با تروریسم برای ما مهم است و اینکه عربستان در این مبارزه در کنار ما بایستد مهم است؛ آنها ما را می فهمند و ما نیز همینطور. ما نیازمند آن هستیم که این مسئله را در سطح دو ملت و همچنین در زمینه های اقتصادی و تجاری حل کنیم. دو ملت عراق و عربستان احترام ویژه ای برای یکدیگر قائل هستند و ما می خواهیم بر این اساس پایه ریزی کنیم. هنگامی که در زمینه مردمی، روابط مشترکی بین دو کشور وجود داشته باشد دیگر کسی به دنبال تخریب این روابط نخواهد رفت. العبادی افزود: مشکلی در جهان عرب وجود دارد، نمی شود که هم تروریسم خوب داشته باشیم و هم تروریسم بد؛ وقتی تروریسم به نفع تو کار کند تروریسم خوب است و وقتی علیه تو باشد تروریسم بد؛ در حالی که هر دو آنها یکی هستند. این ممکن نیست که وقتی داعش علیه تو کار کند داعش بد باشد اما در برخی اوقات مورد حمایت باشد. ما می خواهیم این امر را متوقف سازیم. در عادی سازی روابط به دنبال این هستیم که تعامل با اعتماد همراه باشد، دخالت در امور داخلی یکدیگر را تمام کنیم زیرا این مسئله خط قرمزی برای ماست و به روشنی درباره آن سخن گفتیم. ما همانطور که قانون اساسی مان آن را برایمان منع کرده است در امور داخلی هیچ کشوری دخالت نمی کنیم و از دیگران نیز می خواهیم در امورمان دخالت نکنند. بر این اساس به دنبال تقویت روابط هستیم و مهمترین مسئله ما با عربستان، عادی سازی روابط در همه زمینه ها و نه فقط در مسائل سیاسی است. البته با دیگر کشورها نیز به دنبال همین امر هستیم. در دیدار با عبدالله دوم پادشاه اردن نیز خواستار تسهیل امور عراقی ها بخصوص در زمینه های اقامتی و روادید شدم. همچنین خواستار تقویت تجارت بین دو طرف هستیم، در عراق فعالیتهای صنعتی نوظهوری پدید آمده اند که به دنبال بازارهایی برای آنها هستیم. در مقابل، اردن نیز صنایعی دارد و وقتی درباره این امور صحبت شود هر دو طرف به موفقیتهایی دست خواهند یافت.

العبادی در پاسخ به این سوال که «ممکن است اظهاراتش در مورد نیاز عراق به آمریکا و عادی سازی روابط با عربستان تاثیری منفی بر چهره وی نزد ملت عراق بگذارد»، گفت: اگر به فکر انتخابات بودم شاید حرف شما درست باشد. من از زمان تصدی این منصب، با خود عهد کردم که انتخاباتی فکر نکنم. اگر می خواستم انتخاباتی فکر کنم درباره برخی امور تصمیماتی کاملا مخالف می گرفتم و این شاید به نفع ملت و وطن نباشد و در آن تنها به دنبال منافع شخصی و جذب بیشتر طرفدار باشم. متاسفانه برخی از مسئولان، تصمیماتی راهبردی اتخاذ می کنند که باعث می شود به این روز دچار شویم، اگر آنها تصمیماتی می گرفتند که نفع کشور بود این فروپاشی صورت نمی گرفت و ثروتهایمان تباه نمی شد. میلیاردها دلار در پروژه هایی هدر رفت که تنها هدفشان جذب مردم بود و نتایج آنها لحظه ای بود و نه راهبردی. از این اموال باید برای سازندگی در کشور استفاده کرد و وقتی کشور را می سازی ممکن است نتایج لحظه ای نداشته باشد بنابراین نمی توانی محبوبیت بدست آوری اما در آینده رضایت مردم را بدست می آوری. مشکلی در عراق داریم و آن تکیه ما بر نفت است. در گذشته تصور این بود که نفت کالای گرانبهایی است و بهای آن افزایش خواهد یافت اما شاهد این بودیم که در سال گذشته به بشکه ای بیست و دو دلار رسید و اکنون هر بشکه را سی و چهار دلار می فروشیم، بنابراین همچنان کمتر از حد مطلوب است. درآمدهای کافی نداریم بنابراین نمی توانیم فرصتهای شغلی جدید ایجاد کنیم زیرا توان پرداخت حقوق را نداریم. بنابراین باید درهای سرمایه گذاری را باز کنیم و دیگران را تشویق کنیم تا در عراق سرمایه گذاری کنند و در این امر برای ما چند منفعت دارد و فرصتهای شغلی ایجاد می شود. ما به دنبال این هستیم که نفت به کالایی غیر اساسی تبدیل شود و برنامه بودجه بر اساس آن بسته نشود.

نخست وزیر عراق درباره اینکه برخی می گویند العبادی پس از سفر به آمریکا اقداماتی خواهد داشت و مثلا بسیج مردمی را لغو می کند یا پروژه ای را که برای مردم منفعت دارد تعطیل خواهد کرد یا دستوری خواهد داد که مردم را اذیت خواهد کرد گفت: اینها (که این حرفها را زده اند) خود مسئول فروپاشی کشور هستند، این قشر است که می خواهد شکست و عدم موفقیت را بزرگ کند تا خود بماند. بنابراین همانطور که می بینید افراد کمی هستند که در این مسیر گام بر می دارند و هیچ کس آنها را باور نمی کند، حتی بسیج مردمی نیز حرف آنها را باور ندارد، زیرا بسیج مردمی خود با مشارکت در نبردها برای خود اعتبار کسب کرد. تکیه ما بر نیروی بسیج مردمی و مشارکتش در تمامی نبردها روشن و مبرهن است. شاهد این بودید که تعامل بسیج مردمی با نیروهای امنیتی چگونه بود و همه این بخشی از سیستم نظامی ماست. پیش از این بسیج مردمی برای خود می جنگید و از نیروهای امنیتی جدا بود، اما ما این هماهنگی را تحت فرماندهی مشترک بوجود آوردیم تا اینکه بسیج مردمی به بخشی اساسی از سامانه امنیتی عراق تبدیل شد. این یک موفقیت است و کسی که چنین موفقیتی بدست آورده است ممکن نیست به دنبال منحل کردن بسیج مردمی باشد. کسی که می خواهد بسیج مردمی منحل شود به دنبال تشکیل گروهی شبه نظامی برای خود است و این چیزی است که ملت عراق هرگز آن را نخواهد پذیرفت. زیرا هر حزبی یک گروه شبه نظامی تشکیل می دهد و در زمان انتخابات درگیری های مسلحانه بوجود خواهد آمد. ما می خواهیم بگوییم که رزمنده واقعی برای منفعت کشور می جنگد و نه منافع سیاسی حزب یا گروهی خاص. ما می خواهیم بسیج مردمی ارزش خاص خود را داشته باشد و همه صحبتهای نقل شده از بنده در واشنگتن درباره بسیج مردمی دروغ است و صحبتهای من را تحریف کرده اند.

وی درباره اینکه برخی با نزدیک شدن به پایان آزادسازی کامل موصل شایع می کنند که نیروهای عراقی غیرنظامیان را هدف قرار می دهند گفت: باید بگویم که داعش را دست کم نگیرید، داعش ماشین رسانه ای عظیمی دارد و برای این چنین کشتارهایی برنامه ریزی می کنند. اکنون همه چه در موصل و چه خارج از آن می دانند که داعش از شهروندان بیگناه به عنوان سپر انسانی بهره می برد که همه سازمانهای بین المللی نیز به آن اذعان کرده اند. داعش بیگناهان را در خانه هایی قرار می دهد و آن را بمبگذاری و در را به روی آنها قفل می کند و سپس خودرویی بمبگذاری شده را در کنار خانه می گذاشتند تا اگر آن خودرو را هدف بگیریم خانه نیز منفجر شود و در نهایت منجر به قربانی شدن بیگناهان شود. بنابراین داعش از شهروندان به عنوان سپر انسانی استفاده می کند تا مانع از بین رفتن خود شود. متاسفانه برخی از مقامات بلند پایه سیاسی خودی، همینکه داعش بیانیه ای صادر می کند، درباره آن اظهار نظر کرده و نیروهای ما را مورد انتقاد قرار می دهند. در القائم داعش تصاویری را از چندین قربانی در بازار منتشر کرد و البته تنها منبع این تصاویر داعش بود اما برخی از مقامات سیاسی بلافاصله نیروهای امنیتی ما را به باد انتقاد گرفتند، گویی که وابسته به کشوری دشمن عراق است و این نیروهای امنیتی از او نیستند و بخاطر او نمی جنگنند.