به گزارش
خبرگزاری صدا وسیما مرکز ایلام؛ از گذشتههای دور جایگاه شهرنشینی و گهواره فرهنگی ایرانیان بوده،
اما امروزه بافت شهری صحیح و اصولیای ندارد؛ به گونهای که تمام مسیرهای این شهر به نوعی به چهار راه سعدی ختم میشود، موضوعی که معضلات شهریِ بسیاری را برای مردم به وجود آورده است.
ترسیم شهری بدون دیدن فردابررسیهای میدانی نشان میدهد از هم گسیختگی بافت شهری به نگاه محدودنگر مهندسان در زمان شهرسازی و در گذشتههای دورِ این استان برمی گردد.
علیمراد زمانی، ۹۸ ساله میگوید: در آن زمان ماشینی وجود نداشت و مردم با اسب و قاطر تردد میکردند؛ بنابراین وقتی خیابان کشی شد همه احساس میکردند اختصاص فضایی به این گستردگی برای خیابان کار بیهودهای ست به خصوص بلوارهایی که حالا ارزش آنها برای مردم مشخص شده است.
میوه فروشی در حوالیِ سردرگمیخیابانها و پیاده روهای کم عرض، پراکندگی صنایع و کارگاههای آلاینده و نیز مراکز فروش به ویژه بازارهای روز و نبود پارکینگ از جمله عواملی ست که نه تنها موجب مشکلات زیست محیطی و اجتماعی میشود؛ بلکه با کاربریهای شهری نیز سازگاری ندارد و موجب تمرکز صنوفِ مختلف در مرکز شهر (محدوده چهار راه سعدی) شده است؛ یکی از بزرگترین معضلی که برای مردم ایلام به خوبی مشهود است، نبود مراکز میوه و تره بار در این شهر است که با چالشهای بسیاری همراه شده و با وجود این که طرحهای مختلفی نیز در این خصوص ارائه شده، اما هر بار به نتیجه نرسیده است.
آیا طرح جانمایی میدان میوه و تره بار به بار مینشیند؟!وجود مرکز فروش میوه و تره بارِ ایلام در مرکز این شهر سبب ایجاد ترافیک بسیار سنگین در این نقطهی مهم میشود. شهر ایلام میدان عرضه میوه و تره بار ندارد و فروشندگان در پارکینگی که متعلق به شهرداری است و در مرکز شهر، (خیابان سعدی) قرار دارد به عرضه محصولات خود میپردازند. در این میان رفت و آمد شهروندان با خودروهای شخصی به این پارکینگ برای خرید نیز موجب ایجاد ترافیک سنگین میشود و بیشتر اوقات مرکز شهر را قفل میکند.
کام تلخ مردم و کشاورزان در نبود میدان میوه و تره بارشهروندان ایلامی میگویند در جایگاه کنونی عرضه میوه و تره بار که در پارکینگ شهرداری واقع شده، محصولات با قیمت بالا به فروش میرسد در حالی که وجود یک میدان میوه و تره بار میتواند علاوه بر حل مشکل ترافیک، موجب متعادل شدن قیمت محصولات نیز بشود.
کشاورزان هم میگویند اگر میدان میوه و تره بار در شهر وجود داشت، مجبور نبودند محصولات خود را با هر قیمتی به واسطهها بفروشند.
ترافیک آزار دهندهیک شهروند ایلامی میگوید: با توجه به اینکه مراکز خرید و مطبهای پزشکان نیز در مرکز شهر هستند، فروش میوه و تره بار نیز در این محل سبب افزایش ترافیک در این منطقه شده است.
نوید احداث میدان میوه و تره باربهمن ۹۷ بود که شهردار ایلام در این خصوص گفت: برای خروج مشاغل مزاحم از جمله میوه فروشیها ۱۱ هکتار از زمینهای نزدیک روستای مهدیآباد از سوی سازمان مسکن و شهرسازی و جهاد کشاورزی در اختیار شهرداری قرار گرفته و کلنگ زنی آن نیز انجام شده است.
صادقیان با بیان اینکه برای اجرای این طرح ۱۴۰۰ میلیارد ریال اعتبار در نظر گرفته شده است، گفت: مدت ساخت این طرح ۱۸ ماه است و اعتبار آن از منابع داخلی شهرداری و مشارکت بخش خصوصی تامین خواهد شد.
وعدهای که عملی نشد؛ اما چرا؟مسئولان قیمتگذاری نشدن زمین را مانعی برای ساخت بازارچه میوه و تره بارِ ایلام عنوان میکنند.
معاون امور زیربنایی شهرداری ایلام میگوید: راه و شهرسازی و جهاد کشاورزی استان مالک زمینی هستند که برای اجرای این بازارچه در نظر گرفته شده و قیمتگذاری این زمین در حال انجام است.
علیرضا سروری میافزاید: منتظر قیمتگذاری از سوی کارشناسان هستیم.
وی تاکید کرد: قیمت آن ابتدا به استاندار و سپس به شهرداری اعلام میشود تا در صورتی که قیمت اعلام شده، متعارف و منطقی بود کار ساخت بازارچه میوه و تره بار آغاز شود.
سروری تصریح کرد: ۱۰ هکتار زمین برای ساخت بازارچه میوه و تره بار و همچنین احداث نمایشگاه خودرو در نظر گرفته شده است.
نادیده گرفتن قانون و پدیدار شدن ناهمگونی ساختاری
ضعف در اجرا و تدوین قوانین یکی دیگر از مهمترین عوامل ناهمگونی ساختار شهری ایلام است؛ قوانینی که در صورت اجرای صحیح و اصولی آن بخش عمدهای از مشکلات شهری برطرف میشود.
یک مدرس برنامهریزی شهری با بیان این که رعایت نکردن سرانهی مطلوب، یکی دیگر از مشکلات ساختارهای شهری در ایلام است افزود: در حالی که سرانهی استاندارد فضای سبز بیش از ۷ متر است این میزان در ایلام به کمتر از ۲ متر میرسد که در شرایط کنونی این امر کمتر به چشم میآید، اما با رشد جمعیت و توسعهی فیزیکی شهر در آینده با چالش جدی در این خصوص مواجه خواهیم شد.
نظری تشریح کرد: نابسامانی لبههای شهری مماس بر حریم شهر نیز از دیگر معضلات شهر ایلام است (هانیوان، بان برز، بانقلان، پیچ آشوری و بافتهای غیر استاندارد) که خدمترسانی نیز به آنها مشکل است.
فاضلاب های بی سرانجام در شهروی یادآور شد: دفع نامناسب فاضلابها از دیگر معضلاتی ست که گریبان گیر شهر شده است به گونهای که در برخی از مناطق، طراحی نامناسب جداول باعث شده تا با اندکی بارندگی، معابر دچار آب گرفتگی شود.
شهری با رنگ و لعاب روستانظری وجود بافت روستائی را نیز از دیگر مشکلات اساسی در شهر ایلام دانست و گفت: ایلام یک شهر مهاجرپذیر است و بخش عمده جمعیت آن به علت شرایط اقلیمی و امکانات نامطلوب زندگی در روستاها و ... به شهر مهاجرت کرده و روابط سرد، ناپایدار و بیثبات اجتماعی، نا امنی، تقابل گروههای اجتماعی و فرهنگ روستائی از عوارض همین مساله است. از سوی دیگر خدمترسانی به این مناطق هم دشوار است بنابراین ضروریست که با اتخاذ تدابیری از مهاجرت این قشر جلوگیری شود.
خدمات شهری زیر سؤالاین مدرس دانشگاه گفت: کمبود پارکینگ و ظرفیت کم معابر در سطح شهر، عرض کم خیابانها و نبود پارکینگ در بسیاری از ساختمانها، همه به مشکلاتی از جمله پارک دوبل و در نتیجه ترافیک شدید و محدود شدن عبور و مرور منجر میشود و آشفتگی چهرهی شهر را به دنبال خواهد داشت.
وی برنامهریزی شهری در خصوص نابسامانی زبالههای غیر شهری را بهعنوان یکی دیگر از مسائل جدی شهر دانست و گفت: پهنههای خالی اطراف شهر پر از نخالههای ساختمانی شدهاند که آلوده کردن خاک و تجمع حیوانات موذی و سگهای ولگرد از تبعات آن است که البته دفع نامناسب پسماندهای بیمارستانی را نیز نمیتوان از نظر دور داشت.
ایلام در مسیر تحولشهردار ایلام در خصوص طرحهای عمرانی در دست اقدام گفت: بخش اول برنامههای عمرانی به بهسازی وزیباسازی سه ورودی اصلی شهر ایلام اختصاص یافته است.
طالب صادقیان افزود: شهر ایلام در مسیر تردد میلیونها زائر عتبات ایرانی و غیر ایرانی قرار دارد، بنابراین اصلاح وزیباسازی سه ورودی شهر در دستور کار قرار دارد.
شهردار ایلام در ادامه به موضوع مهم گردشگری و لزوم فراهم کردن زیرساختهای آن پرداخت وگفت: گردشگری صنعت اول وغالب هر کشور و منطقه ایست و استان ایلام با دارا بودن بیش از ۴۲۰ کیلومتر مرز مشترک با کشور عراق از ظرفیت بسیار خوبی برای توسعه گردشگری برخورداراست، اما لازمه بهره برداری از این ظرفیت، آماده سازی زیر ساختهای گردشگری در شهر ایلام است.
صادقیان افزود:در زمینهی توسعه زیرساختهای گردشگری وجذب گردشگر، احداث "پل معلق " به عنوان یک ظرفیت مهم گردشگری وتفریحی در دره ارغوان در دستور کار قرار دارد که با سازندگان پارک پردیسان از طراحان وسازندگان بزرگترین پل معلق خاورمیانه در مشکین شهر مذاکراتی صورت گرفته و موافقت ۳۰ درصدی آنان برای ورود به این طرح مهم جلب شده است.
شهردار ایلام گام دوم در خصوص توسعه زیرساختهای گردشگری را احداث تله کابین در ارغوان عنوان کرد و گفت: برای احداث تله کابین در دره ارغوان به همراه نمایندگان استان با معاون عمرانی و وزیر کشور جلساتی برگزار شده و قرار براین است پس از مکان یابی و مطالعه طرح، اعتبارات لازم برای احداث آن اختصاص یابد. با یک شرکت اتریشی نیز برای احداث تله کابین رایزنیهایی انجام گرفته است.
احداث پارک باغ گلها در پارک جنگلی چغاسبز نیز از دیگر برنامههای مهم شهرداری برای توسعه زیر ساختهای گردشگر وتفریحی در شهرایلام است که صادقیان به آن اشاره کرد.
مبلمان شهری بخش زیادی از فعالیت های شهر را سامان میدهد و باعث بالا رفتن کیفیت برخورداری شهروندان از محیط اطراف خود و افزایش رفاه و لذت آنها در اماکن عمومی شهر میشود، امری که این روزها مورد توجه مسئولان قرار گرفته است.
نویسنده.
زهرا پوراسماعیل