نوام چامسکی تحلیلگر سیاسی مشهور جهان، زبانشناس، نویسنده، استاد گروه زبانشناسی دانشگاه آریزونا و دانشگاه ام آی تی ماساچوست در گفتگو با برنامه "دموکراسی نو" گفت ترامپ مستاصل شده است و همه هوش و حواس او متوجه انتخابات ریاست جمهور آتی ایالات متحده آمریکاست.
امی گودمن Amy Goodman مجری برنامه گفت : در حالی که حدود ۱۰۰ روز مانده به انتخابات ریاست جمهوری ماه نوامبر باقی مانده است، ترامپ اعلام کرد او افسران فدرال را به شهرهای بزرگی مانند شیکاگو میفرستد که تحت کنترل و اداره دموکراتها هستند. این اقدام پس از آن صورت گرفت که ترامپ اولین بار ماموران فدرال را به پورتلند، اورگان فرستاد. ماموران شبه نظامی لباس شخصی به معترضان ضد نژادپرستی حمله کردند و حتی فعالان را از خیابانها با خودروهای ناشناس بردند. چهارشنبه شب، وقتی نیروهای فدرال به معترضان در پورتلند یکبار دیگر گاز اشک آور شلیک کردند، از جمله کسانی که در صحنه حضور داشت، تد ویلر شهردار پورتلند بود که کمیسر پلیس این شهر نیز هست.
واکنشها به اقدام بیدادگرانه و احتمالا غیرقانونی ترامپ در استقرار ماموران فدرال در پورتلند به شدت انتقادآمیز بوده است. کیت براون فرماندار اورگان آنچه را که وی "ربودن مردم توسط پلیس مخفی" میخواند، تقبیح کرد و دادستان اورگان نیز علیه چند آژانس فدرال طرح دعوی کرده است. در سطح خیابان ها، جمعی از زنان شهر شبها با ایجاد دیوار انسانی از معترضان محافظت میکنند. ران وایدن سناتور اورگان ماموران فدرال را "فاشیست" توصیف کرده و هشدار داده است که "اگر کاری نشود، آمریکا احتمالا در بحبوحه انتخابات ریاست جمهوری آتی، گرفتار حکومت نظامی خواهد شد. "
در این باره، ما با نوام چامسکی تحلیلگر سیاسی سرشناس جهان، زبان شناس، نویسنده و استاد گروه زبانشناسی دانشگاه آریزونا و استاد دانشگاه ام آی تی ماساچوست صحبت می کنیم از او خواستم که قبل از هرچیز درباره هشدار ترامپ مبنی بر اعزام گسترده ماموران فدرال به سراسر کشور صحبت کند.
نوام چامسکی در این باره گفت: ترامپ مستاصل شده است. همه هوش و حواس او به یک مسئله است. فقط یک چیز ذهن او را درگیر کرده است: انتخابات. او باید براین واقعیت سرپوش بگذارد که شخصا مسئول کشته شدن دهها هزار تن از آمریکایی هاست. ولی به هیچ عنوان دیگر نمیتوان این مسئله را مخفی کرد. کافی است آمریکا را با اروپا و حتی کانادا مقایسه کنید آمریکا در حال تبدیل شدن به جامعهای مطرود و وازده است؛ به طوری که آمریکاییها حتی اجازه ندارند به اروپا سفر کنند. اروپا (هم به زودی دیگر) آمریکاییها را نخواهد پذیرفت.
بخت او برای پیروزی در انتخابات به اقدامات او بستگی دارد. او به شدت سعی کرد رویاروییهای نظامی را که شما اشاره داشتید، به راه بیندازد، یعنی حکومت نظامی. این روند به سمت حکومت نظامی پیش میرود. او حتی ممکن است موفق شود انتخابات را لغو کند. کسی چه میداند او چکار بکند. او واقعا مستاصل شده است. این شبیه اقدامات برخی از دیکتاتورهای کشورهای استعماری جدیدی است که هر چند سال یکبار در آنها کودتا نظامی میشود. در آمریکا یکچنین چیزی سابقه نداشته است. اگر او میتوانست "پیراهن سیاهان" یا شاخه شبه نظامی فاشیستهای ایتالیا را به خیابانها بفرستد، حتما این کار را میکرد.
نوام چامسکی: ترامپ مستاصل شده است. همه هوش و حواس او به یک مسئله است. فقط یک چیز ذهن او را درگیر کرده است: انتخابات. او باید براین واقعیت سرپوش بگذارد که شخصا مسئول کشته شدن دهها هزار تن از آمریکایی هاست. ولی به هیچ عنوان دیگر نمیتوان این مسئله را مخفی کرد. کافی است آمریکا را با اروپا و حتی کانادا مقایسه کنید آمریکا در حال تبدیل شدن به جامعهای مطرود و وازده است؛
به سختی میتوان پیش بینی کرد که این اقدامات در نهایت به کجا ختم خواهند شد. بعید است که دادگاهها کاری بکنند. حتی ممکن است ما به نقطهای برسیم که فرماندهان نظامی مجبور شوند تصمیم بگیرند که از کدام طرف حمایت میکنند. این مرد واقعا مستاصل است. او یک بیمار روانی است. او به شدت در معرض خطر از دست دادن موقعیت خود در کاخ سفید است و برای جلوگیری از این اتفاق هر کاری خواهد کرد.
نرمین شیخ یکی از مجریان برنامه: پروفسور چامسکی، مطلبی که گفتید شبیه صحبت سناتور ران وایدن بود که گفت ما و آمریکا احتمالا به سمت اعلام حکومت نظامی پیش میرویم. شما ترامپ را بیمار روانی توصیف کردید. شما قبلا او را جامعه ستیز توصیف کرده اید. از نظر شما تفاوت زیادی بین بایدن و ترامپ وجود دارد. چون که شما چند ماه پیش بایدن را فردی کاملا توخالی توصیف کردید که میتوان به سادگی این طرف و آنطرف هُل داد. شما همچنین گفتید که انتخابات آتی آمریکا به معنای واقعی کلمه مهمترین انتخابات تاریخ بشریت است. اکنون، ترامپ روزیکشنبه در مصاحبه با فاکس نیوز از اذعان به پذیرش نتایج انتخابات ۲۰۲۰ خودداری کرد. آیا میتوانید نظر خود را در این باره بگویید و بفرمایید که چه میشود... شما همین الان گفتید که چه بسا ترامپ انتخابات را لغو کند. بفرمایید در چه شرایطی ترامپ میتواند چنین کاری بکند؟ اگر انتخابات لغو نشود، فکر میکنید بسته به نتایج انتخابات، ترامپ احتمالا چکار بکند؟
نوام چامسکی گفت : خب، از نظر تئوریک، آنها ممکن است به مانورهای زیادی دست بزنند. یکی از آنها احتمالا این خواهد بود که از پذیرش نتایج آرا خودداری کنند و یا مطمئن شوند که فرمانداران جمهوریخواه با رای دهندگان حوزههای انتخابیه خود اجازه رای نمیدهند. این کار متداول و خودکار است، ولی از نظر فنی آنها میتوانند از پذیرفتن نتایج آرا امتناع کنند. میتوانند آن را به مجلس نمایندگان ارجاع بدهند که در آن صورت به اندازه کافی نمایندگان جمهوریخواه وجود دارد تا اساسا انتخابات را به نوعی نمایش مسخره تبدیل کنند، همانطور که گفتم اقدامی دیکتاتور مابانه. این یک احتمال است. احتمال دیگر این است که او ممکن است سعی کند از ارتش بخواهد حکومت نظامی اعلام کند.
نکته اینجاست که او نمیتواند شکست را بپذیرد. قبل از هرچیز، او از نظر روانی قادر به پذیرش شکست نیست. دوم اینکه، اگر او شکست بخورد، و کاخ سفید را ترک بکند، با مشکلات حقوقی متعدد و جدی مواجه میشود. در حال حاضر او مصونیت قضایی دارد. ولی دور تا دور او را باتلاق گرفته است. او سعی کرده است که از تحقیقات قضایی علیه خودش جلوگیری کند. او همین که دید بازپرسان شروع به تحقیقات درباره او کردند، همه آنها را برکنار کرد. قاضی فدرال نیویورک، وال استریت و. کاری نیست که او برای حفظ جایگاه خود انجام ندهد. هیچ چیز که فکرش را بکنید.
این بحران بزرگ و جدی است. در اینجا، ۲۵۰ سال و طی این مدت چنین اتفاقی نیفتاده است. ما با شخصیتی مواجه هستیم که خارج از طیف سیاسی به صحنه سیاست رسیده است. او پشتش به حزبی سیاسی گرم است که به انگلهای ضعیف النفسی تبدیل شده اند. آنها از اینکه او کاخ سفید را ترک کند، وحشت دارند. بعلاوه او ارتشی از شبه نظامیان برتری طلب سفید پوست عصبانی و به شدت مسلح در اختیار دارد. من فکر میکنم، علت اینکه چرا این انتخابات مهمترین انتخابات تاریخ است، ارتباطی به این موضوع ندارد. کافی است او چهار سال دیگر در مسند قدرت بماند تا سیاستهای زیست محیطی و هستهای او، به معنای واقعی کلمه و به سادگی نسل بشر را رو به نابودی ببرند. ما زمان زیادی برای پرداختن به بحران زیست محیطی نداریم. این بحران خیلی جدی است. همه پیش بینیهای دانشمندان درباره بحران زیست محیطی زمین خیلی خیلی محافظه کارانه است و هر بار بدتر و بدتر میشود.
چامسکی : نکته اینجاست که ترامپ نمیتواند شکست را بپذیرد. قبل از هرچیز، او از نظر روانی قادر به پذیرش شکست نیست. دوم اینکه، اگر او شکست بخورد، و کاخ سفید را ترک بکند، با مشکلات حقوقی متعدد و جدی مواجه میشود. در حال حاضر او مصونیت قضایی دارد. ولی دور تا دور او را باتلاق گرفته است. او سعی کرده است که از تحقیقات قضایی علیه خودش جلوگیری کند. او همین که دید بازپرسان شروع به تحقیقات درباره او کردند، همه آنها را برکنار کرد. قاضی فدرال نیویورک، وال استریت و. کاری نیست که او برای حفظ جایگاه خود انجام ندهد. هیچ چیز که فکرش را بکنید.
من به جزییات نمیپردازم، ولی این را بگویم که فاجعهای جدی در حال رخ دادن است؛ و ما زمان کمی برای مواجهه با آن داریم. اگر ترامپ چهار سال دیگر در کاخ سفید بماند، ممکن است ما به نقطهای برسیم که بازگشت ناپذیر است. کمترین ضرر این اتفاق آن است که مقابله با بحران زیست محیطی دشوارتر از گذشته خواهد شد. هیچ چیزی مانع ناپدید شدن یخهای قطبی نیست. هیچ چیزی نمیتواند از نابودی جنگلهای آمازون جلوگیری کند. بخشهای وسیعی از جهان به همین سادگی غیرقابل سکونت خواهند شد. صحبت از بالا آمدن حدود ۶۰ سانت آب دریاها تا پایان هزاره است. شاید هم بیشتر. این اتفاق یک فاجعه خواهد بود. شما نمیتوانید تصور کنید که چطور جامعه بشری دوام خواهد آورد.
همزمان، ترامپ در حال نابود کردن رژیم کنترل تسلیحاتی است. ماه اوت گذشته، او پیمان منع موشکهای هستهای میانبرد را که در دوران ریگان-گورباچف بین آمریکا و شوروی منعقد شده بود، فسخ کرد. درحالی که این پیمان به کاهش احتمال بروز جنگ هستهای کمک کرد. سپس پیمان آسمانهای باز را لغو کرد. او با تحمیل شروط و تقاضاهای احمقانه سعی کرده است مذاکرات درباره پیمان استارت جدید را به تعویق بیندازد. شاید همین الان هم برای مذاکره دوباره درباره این پیمان که آخرین پیمان از نوع خودش میباشد، دیر شده است. حالا تهدید میکند که آزمایش تسلیحات هستهای را از سر میگیرد. آزمایشهایی که پیمان جامع منع آزمایشهای اتمی را برای دست کم ۳۰ سال تضعیف خواهد کرد. آمریکا هرگز این پیمان را تصویب نکرد، ولی به آن پایبند بود.
همه این تحولات، احتمال واکنش متقابل و مشابه کشورهای دیگر را بیشتر و بیشتر میکند. البته صنایع تسلیحاتی بسیار فعال هستند و قراردادهای جدیدی و بسیاری برای توسعه تسلیحات جدیدی منعقد کرده اند که همه ما را نابود خواهند کرد. این مسئله دیگران را به اقدام مشابه ترغیب میکند. قراردادهای جدیدی برای دفاع از خودمان در برابر شرارتهایی منعقد شده اند که ما به شکل گیری آنها کمک کرده ایم. ترامپ با سرعت به این سمت میرود و ظاهرا از آن لذت میبرد. شما نمیتوانید بگویید کارهای او طبیعی است. کاملا صحیح است که بگوییم او جامعه ستیز است. اینکه آیا میتوان در چارچوب قانون اساسی ایالات متحده آمریکا از ادامه این روند جلوگیری کرد، ما نمیدانیم.
چند ماه پیش، چیزی شبیه این فرایند در انگلستان اتفاق افتاد. بوریس جانسون نخست وزیر انگلیس پارلمان این کشور را تعطیل کرد و در آن را بست تا بتواند برگزیت را اجرایی کند.
کارشناسان حقوقی انگلیس این اقدام را بدترین بحران تاریخ ۳۵۰ ساله انگلستان توصیف کردند. خب، دادگاه عالی انگلیس این اقدام را ابطال کرد، ولی بعید است که چنینی اتفاقی در آمریکا بیفتد.
من میگویم احتمالا کشور دیگری سعی میکند تا از آمریکا گرته برداری کند؛ بززیل و دیکتاتور احمقش بولسونارو که سعی میکند شبیه ترامپ باشد. او و خانواده اش مظنون به همه اقدامات مجرمانه و جنایی هستند و تحقیقات علیه آنها در جریان است. او همه بازپرسان را برکنار کرد، ولی دادگاههای برزیل مانع از این کار شدند. ولی دریغ از یک کار از سمت جمهوریخواهان کنگره آمریکا. دست کم در برزیل یک سد مقابل ظهور یک دیکتاتوری نظامی دیگر وجود دارد. اوضاع آمریکا بدتر از برزیل است. این معضلی جدی است که تاکنون مشابه آن دیده نشده است.
نرمین شیخ مجری دموکراسی نو: پروفسور چامسکی، شما دوباره امروز گفتید که هیچ پادمانی برای جلوگیری از اعلام حکومت نظامی در آمریکا وجود ندارد. ولی حتی در دیگر کشورهای جهان که حکومت نظامی اعلام میشود، سران ارتش دست کم ملزم به رعایت قانون باشند. آیا به نظر شما، تحولات آمریکا به سمتی پیش میرود که در نهایت ترامپ حکومت نظامی اعلام خواهد کرد؟
نوام چامسکی در پاسخ گفت: همانطور که گفتم، چنین چیزی سابقه ندارد. کشورهایی وجود دارند که ارتش –اغلب با حمایت آمریکا و حتی به پیشنهاد آمریکا- زمام امور را به دست گرفته است. زیرا ما میخواستیم دولت غیرنظامی آن کشورها سقوط کند. به استثنای رژیمهای فاشیستی و جنگی که وضعیت آنها کاملا فرق داشت، تاکنون چنین وضعیتی اتفاق نیفتاده است.
شاید یادتان بیاید که چند هفته پیش مطبوعات عناوین و مطالبی درباره تلاش ترامپ برای گسترش اختیارات اجرایی خودش نوشتند؛ اختیاراتی که تقریبا از هرگونه کنترل و انتقادی مصون هستند. او با این کار سعی دارد ارتش را پاکسازی کند. خب، گمانه زنیهایی وجود دارد مبنی بر اینکه پاکسازی ارتش مقدمهای برای آماده کردن نظامیان به منظور اجرای کارهایی است که در نهایت منجر به کودتای نظامی خواهند شد.