شاهزاده سعودی در اندیشه انتقام از روسیه است
بندر بن سلطان رئیس اطلاعات عربستان سعودی روسیه را به علت حمایت از سوریه به حملات انتحاری در المپیک زمستانی سوچی تهدید کرد.
به گزارش مونیتورینگ اخبار خارجی واحد مرکزی خبر، سایت فارسی شبکه تلویزیونی «پرس» نوشت: بندر بن سلطان، رئیس دستگاه اطلاعات عربستان سعودی، در جریان سفر چند هفته پیش خود به مسکو به ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه گفت، شبه نظامیان تحت کنترل عربستان در قفقاز تنها در صورتی در بازیهای المپیک زمستانی در سوچی اختلال ایجاد نخواهند کرد که روسیه حمایت خود را از سوریه کنار بگذارد. گفته میشود پوتین این پیشنهاد را رد کرد.
طبق گزارشها، پوتین در پاسخ گفته است: «ما میدانیم که شما از گروههای تروریستی چچن برای یک دهه حمایت کردهاید و این حمایت که اکنون صادقانه در مورد آن سخن میگوئید، به هیچ وجه با اهداف مشترک مبنی مبارزه با تروریسم که به آن اشاره کردید، همخوانی ندارد.»
دلایل زیادی وجود دارد که بندر و خاندان آل سعود از روسیه (و همچنین اخیرا آمریکا) خشمگین باشند. نقشههای عربستان سعودی علیه شیعیان و محور مقاومت در خاورمیانه بواسطه سیاستهای روسیه در قبال سوریه، ایران و دیگر کشورها تضعیف شده است. بندر قصد داشت از طریق حمله آمریکا و اقدامات گروههای تروریستی در سوریه، دولت بشار اسد را سرنگون کند تا بدین ترتیب حزب الله را منزوی و ویران کرده و واشنگتن را به سمت مقابله با تهران سوق دهد. با وجود این، بندر آشکارا درک درستی از روسیه، ایران و حزب الله و عزم آنها برای حمایت از متحد سوری و خنثی کردن نقشههای شاهزاده سعودی نداشت. روسیه ناوگانی قدرتمند را در شرق مدیترانه مستقر کرد و روشن ساخت که قصد دارد از سوریه حمایت و محافظت کند. بدین ترتیب، بندر میتواند از طریق ابزارهای تروریستی خود از کشور روسیه انتقام بگیرد. بدون تردید این دیوانگی است اما تهدیدهای وی علیه روسیه (و اکنون آمریکا) خود شاهدی است بر دیوانگی و حماقت وی و همچنین افکار عمومی جهان را به این نتیجه رسانده که رژیم سعودی خود مشکلی واقعی برای منطقه و جهان محسوب میشود.
گروههای تروریستی وابسته به عربستان سعودی و دیگر کشورها سالیان سال است که در قفقاز شمالی فعال هستند. به گفته شیخ احمد بدرالدین حسون، مفتی اعظم سوریه که اخیرا از دانشگاه اسلامی مسکو دیدار کرده است، «حدود 2 هزار تندرو از روسیه به سوریه رفتهاند.» وی گفت «در بین آنها، افرادی از چچن و داغستان در قفقاز و همچنین تاتارستان از مرکز روسیه بودهاند.» روزنامه لبنانی السفیر به نقل از گرگوری چاویدوف، مدیر سایت قفقاز اوزیل گزارش داد: «تندروهای روس در جنگ جاری در سوریه تجربه به دست آوردهاند. آنها روش جنگیدن در شهرها را یاد گرفتهاند. تروریستهای قفقاز تا قبل از این از چنین تجربهای بهره نبرده بودند و زمانی که آنها به کشور خود بازگردند و به سازماندهی نیروهای خود بپردازند، قطعا تهدیدی بزرگ به شمار خواهند رفت.»
وی افزود: «با وجود همه تلاشهایی که برای تامین امنیت بازیهای المپیک زمستانی صورت گرفته است، سوچی به طور جدی در معرض حملات گروههای تندرویی است که در نبردهای خیابانی سوریه شرکت کردهاند.»
دوکو اوماروف، سرکرده تروریستهای قفقاز جولای گذشته ضمن تهدید به ایجاد اختلال در بازیهای المپیک زمستانی، گفت که از تمام ابزار موجود برای جلوگیری از این بازیهای زمستانی استفاده خواهد کرد. اوماروف با امیر صلات الدین، فرمانده شبه نظامیان قفقاز شمالی در سوریه به توافق رسید که این شبه نظامیان بعد از بازگشت به روسیه تحت فرماندهی اوماروف قرار بگیرند. اوماروف قفقاز شمالی را یک کشور مستقل خوانده و نام آن را «امارت قفقاز» عنوان کرده است. کارشناس روس گفت: «اگر شبه نظامیان این کشور در پاسخ به فراخوان اوماروف به کشور بازگردند، نگرانیهای جدی بوجود میآید.»
از سوی دیگر، ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه در مورد بازگشت شبه نظامیانی که اکنون در حال مبارزه با نیروهای سوری هستند، ابراز نگرانی کرده است. وی در مقالهای که اخیرا در روزنامه نیویورک تایمز منتشر شد، نوشت: «نمیتوانیم نگران حضور صدها تندرو از کشورهای غربی و حتی روسیه که اکنون در سوریه هستند، نباشیم. چه کسی میتواند تضمین کند که این افراد، با تجربهای که در سوریه بدست میآورند، به کشور ما باز نخواهند گشت؟ این تهدید و خطری حقیقی برای همه ماست.»
رئیس جمهور روسیه از رهبران اسلامی این کشور خواست به منظور مقابله با این جنبشهای رادیکال و تندرو با مقامات دولتی همکاری کنند. وی گفت: «جنبشهای افراطی که هرگز بین مسلمانان روسیه محبوب نبودهاند، به دنبال تضعیف کشور ما و ایجاد درگیریهایی در قلمرو روسیه هستند.»
پوتین به روشنی سیاست مبارزه با گروههای تندرو، بدون توجه به دیگر مولفهها، در هر زمان ِ ممکن را در پیش گرفته است. جنگ داخلی فعلی در سوریه از سوی رئیس جمهور روسیه ادامه مبارزه وی در چچن قلمداد میشود و این موضوع به راحتی از سوی اکثر مردم روسیه قابل درک است.
ولادیمیر پوتین به آژانسهای اطلاعات روسیه دستور داده که تلاشهای خود را برای حفظ امنیت در قفقاز شمالی افزایش داده و همچنین حکمی را صادر کرده که به موجب آن آزادی حرکت و تجمع در نزدیکی تفرجگاه سوچی با محدودیت روبرو میشود. پوتین گفت: «علیرغم تغییرات آشکار و مثبت، وضعیت در قفقاز شمالی با سرعت لازم رو به بهبود نیست. تهدیدهای تروریستی و ابهامات امنیتی به طور کامل از بین نرفته است.»
حمله تروریستی 22 اکتبر در ولگوگراد به نگرانیهای روسیه در مورد تهدیدهای تروریستی شدت بخشیده است. بعد از اینکه یک بمب گذار انتحاری زن به نام نایدا آسیولوا، اهل داغستان بمبی را در ولگوگراد، مرکز روسیه منفجر کرد، 6 نفر کشته و 37 نفر زخمی شدند که حال برخی از آنها وخیم است. سرگئی گربونوف، یک شهروند روس اخیرا توسط «شبه نظامیان تندرو» در سوریه اسیر شد، شبه نظامیان تهدید کردند اگر روسیه و سوریه از طریق صلیب سرخ خالد سلیمان، یک بومی سعودی را با وی مبادله نکنند، این شهروند روس را خواهند کشت. گفته میشود، گربونوف توسط شبه نظامیان گروه «جیش المهاجرین و الانصار» گروگان گرفته شده است. این گروه تحت رهبری ابو عمر الچچن است، گروهی که شبه نظامیان داوطلب از منطقه قفقاز اعضای آن را تشکیل میدهند. از سوی دیگر، ادعاهای شاهزاده بندر مبنی بر اینکه عربستان سعودی گروههای تروریستی چچن را کنترل میکند، سئوالهایی جدیدی در مورد بمبگذاران مسابقه دوندگی بوستون در 15 آوریل مطرح میکند. برداران تزارنایف، که گفته میشود این حمله را انجام دادند، دارای وابستگیهای خانوادگی با گروههای تندرو در چچن هستند. تارملان، برادر بزرگتر برای ارتباط با چنین گروههایی به این منطقه سفر کرده بود.
قفقاز تنها منطقهای نیست که گروههای تندروی آن علیه روسیه فعال هستند. در حالی که نیروهای ناتو آماده خروج از کشور افغانستان میشوند، مسکو به شدت نگران این موضوع است که خروج نیروهای تحت امر آمریکا از افغانستان، خطر برای روسیه و متحدان این کشور در آسیای مرکزی را به شدت افزایش دهد. وضعیت مشابهی در دهه 80 میلادی شاهد بودیم، در آن زمان سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) و بندر از «مجاهدین» که با نیروهای شوروی در افغانستان مبارزه میکردند، حمایت میکردند تا طرح گسترش ایدئولوژی افراط گرایی را در مرزهای اتحاد جماهیر شوروی پیش ببرند و این اتحاد را تضعیف سازند.
روسیه اخیرا اعلام کرده است که پیش از خروج نیروهای تحت امر آمریکا از افغانستان، نیروهای نظامی خود را در تاجیکستان و قرقیزستان مستقر خواهد کرد. ایگور سرگون، رئیس آژانس اطلاعات نظامی جیآریو روسیه گفت، وضعیت جاری در افغانستان «چالشی جدی برای ثبات جهانی» به شمار میرود.
روسیه پایگاههای نظامی بزرگی در آسیای مرکزی دارد و 7 هزار نیروی این کشور در این منطقه مستقر هستند. 700 سرباز روس در قرقیزستان، بویژه در پایگاه هوایی کانت این کشور در نزدیکی بیشکک، پایتخت قرقیزستان حضور دارند. نیروهای زمینی روسیه در تاجیکستان پایگاه خود را داشته و دو کشور همچنین مذکرات در مورد استفاده ارتش روسیه از پایگاه هوایی آینی را نیز آغاز کردهاند. با وجود این، کارشناسان روس بر این باورند که شبکه فعلی پایگاههای روسیه برای حفاظت از مرزهای طولانی تاجیکستان با افغانستان در صورت وقوع یک درگیری کافی نیست. دولتهای تاجیکستان و ازبکستان با گروه موسوم به «جنبش اسلامی ازبکستان» که تحت حمایت طالبان است، در مبارزه بودهاند. فعالیت این گروه بعد از متحمل شدن خسارات گسترده در جنگ افغانستان اکنون محدود به جنوب تاجیکستان شده است، با وجود این گزارشهایی در مورد حضور این گروه در دیگر جمهوریهای آسیای مرکزی منتشر شده است.