اراده ایران برای توسعه روابط اقتصادی با آفریقا راسخ است

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، معاون اول رئیس‌جمهور در این اجلاس که با حضور سران و مقامات و همچنین نمایندگان و فعالان بخش خصوصی کشور‌های آفریقایی در سالن اجلاس سران برگزار شد، در ابتدای این مراسم با تسلیت حادثه ناگوار روز گذشته در بندر شهید رجایی که به مصدومیت چند صد نفر و جان باختن چندین نفر از هم‌وطنان در این حادثه ناگوار شد، برای مصدومان شفای عاجل و خانواده عزیزان از دست رفته در این حادثه از خداوند متعال صبر طلب کرد.

وی با قدردانی از نهاد‌های ذیربط برای مهار آتش و مدیریت بحران تاکید کرد: بار دیگر دستور رئیس‌جمهور را برای رسیدگی و درمان مصدومان و توجه به خانواده‌های جانباخته تکرار می‌کنم.

متن کامل سخنان آقای عارف در آیین افتتاحیه سومین اجلاس همکاری‌های ایران و آفریقا به این شرح است:

عالیجنابان، مقامات محترم، نمایندگان گرامی سازمان‌های ملی و منطقه‌ای، سفرای محترم، نمایندگان گرامی و فعالان اقتصادی قاره آفریقا و جمهوری اسلامی ایران

مایه افتخار و خرسندی است که در جمع فرهیخته‌ای از نمایندگان ملل شریف قاره آفریقا حضور دارم قاره‌ای که همواره در تاریخ بشریت جایگاهی درخشان داشته و به عنوان مهد تمدن و انسانیت شناخته می‌شود.

آفریقا، سرزمین آفتاب سرافراز، جنگل‌های پرطراوت و مردمانی اصیل و پرمهر، با فرهنگی غنی و تاریخی پرفراز و نشیب همواره در خاطره تاریخی ملت ایران جایگاه ویژه‌ای داشته است. ما به پیوند‌های بیش از هزار ساله خود با این قاره عظیم می‌بالیم؛ پیوند‌هایی که امروز بیش از هر زمان دیگر- مستعد تعمیق، توسعه و تحول در چارچوب منافع مشترک است.

جمهوری اسلامی ایران نیز با تکیه بر ظرفیت‌های درونی، اراده‌ای مستقل و نگاهی مبتنی بر همکاری‌های جهانی توانسته است در مواجهه با چالش‌های سیاسی و اقتصادی الگویی پایدار از رشد و پیشرفت را به جهانیان عرضه نماید.

در چنین بستری تعامل جمهوری اسلامی ایران با ملت‌ها و دولت‌های آفریقایی بر پایه اصول انسانی، عدالت محوری، کرامت ملت‌ها و اشتراکات تاریخی و تمدنی استوار است.

رهبر معظم انقلاب اسلامی حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مدظله العالی)، در بیانات راهبردی خویش، بار‌ها بر ضرورت گسترش همکاری یا قاره آفریقا تاکید فرموده‌اند، و با الهام از این رهنمود‌ها و با تکیه بر ارزش‌های اسلامی و انقلابی ما در دولت وفاق ملی خواستار تقویت روابط و گسترش همکاری‌هایی فراگیر عمیق و نهادینه با ملت‌های آفریقایی هستیم.

در اسناد بالادستی کشور از جمله سند چشم‌انداز جمهوری اسلامی ایران، قانون هفتم پیشرفت و برنامه‌های توسعه ملی صراحتاً بر توسعه روابط جنوب-جنوب و گسترش تعاملات با کشور‌های آفریقایی تأکید شده است.
ما در جمهوری اسلامی ایران آفریقا را نه صرفاً بازار‌های مصرفی، بلکه شریکی راهبردی، دارای جایگاه ویژه در هندسه نوین قدرت جهانی می‌دانیم. خواهران و برادران گرامی زمان آن رسیده که ملت‌های جنوب، برای نخستین بار در تاریخ معاصر قواعد بازی را خودشان بنویسند.

ایران ملتی که هزاران سال روی پای خود ایستاده است، ملتی که در دل طوفانها، پرچم، تمدن شرافت و آزادگی را افراشته نگه داشته است و شما ملت‌های بزرگ آفریقا نیز در حافظه تاریخ هم پیمان این شکوه‌اید. ما را قرن‌هاست که یک رنج مشترک یک آرمان مشترک و یک رؤیای مشترک به هم پیوند داده است؛ رؤیای استقلال، عزت و ساختن جهانی بر مبنای عدالت و نه سلطه.

امروز در این اجلاس گرد هم آمده‌ایم برای اعلان یک ائتلاف تاریخی؛ ائتلاف ملت‌هایی که دیگر نمی‌پذیرند در حاشیه‌ی معادلات جهانی بمانند.

ائتلاف جنوب جهانی، ائتلافی برای طراحی نظمی نو، نظمی برخاسته از قلب ملتها، نه از پشت در‌های بسته قدرت. ما در ایران نه تنها نفت داریم گاز داریم معدن داریم؛ ما اراده داریم، دانش داریم فناوری داریم و آماده‌ایم این توان را نه به قیمت سلطه که در مسیر برادری و هم سرنوشتی با آفریقا به کار گیریم.

در نفت، گاز و پتروشیمی ایران صاحب زنجیره‌ی کامل فناوری و تولید است.

محصولات پتروشیمی ما امروز نه فقط صادرات بلکه آماده شتاب دادن به جهش صنعتی آفریقاست ما نه فقط می‌فروشیم؛ ما شریک می‌شویم.

در معدن و صنایع معدنی ما آماده‌ایم تا تجربه فناوری و سرمایه را با شما شریک شویم؛ نه برای استخراج بی‌رحمانه بلکه برای آفرینش ارزش در دل خاک‌های زرین آفریقا.

در کشاورزی و امنیت غذایی ما به دنبال یک پیوند تمدنی هستیم؛ کشاورزی دانش بنیان، اقلیم پایدار و غذا برای همه نه فقط برای بازار.

در انرژی بیایید با هم چراغ روشنی را در تاریکی وابستگی روشن کنیم.

ایران آماده است در طراحی شبکه‌های انرژی پاک و برق منطقه‌ای با آفریقا شریک راهبردی باشد.

برای همکاری‌های فناورانه و انتقال دانش توسعه زیرساخت‌های پیونددهنده، تسهیل تجارت و همکاری‌های مالی، سلامت و بهداشت تقویت نهاد‌های هماهنگ کننده همکاری‌ها حوزه گردشگری و فرهنگی و سایر حوزه‌ها آماده همکاری هستیم.

قاره آفریقا به عنوان یکی از قطب‌های نوظهور اقتصادی، با تجارت سالانه‌ای بالغ بر ۱۵۰۰ میلیارد دلار نرخ رشد متوسط ۴ درصدی - که انتظار می‌رود در سال جاری به ۴،۵ درصد برسد - منابع طبیعی غنی و جمعیتی جوان شریک راهبردی ارزشمندی برای جمهوری اسلامی ایران محسوب می‌شود.

در راستای تحقق این چشم‌انداز جمهوری اسلامی ایران با برنامه‌ریزی دقیق و درک متقابل اقدام به ایجاد سازوکار‌هایی مؤثر برای تعمیق روابط با کشور‌های آفریقایی نموده است.

نخستین اجلاس همکاری‌های ایران و غرب آفریقا با حضور ۱۵ کشور عضو اتحادیه اکوواس در سال ۱۴۰۱ برگزار گردید و به امضای تفاهم‌نامه‌هایی بالغ بر یک میلیارد دلار انجامید. این اراده مشترک بستر برگزاری دومین اجلاس با مشارکت ۲۸ کشور آفریقایی را فراهم ساخت.

با تشکیل دولت چهاردهم و و دولت وفاق راهبرد توسعه همکاری‌ها با جهان به ویژه با قاره آفریقا با جدیت بیشتری دنبال شد و بر اساس مصوبه دولت دبیرخانه دائمی اجلاس همکاری‌های اقتصادی ایران و آفریقا تأسیس و فعالیت خود را آغاز نمود تا مسیر این تعاملات به طور مستمر و هدفمند پیگیری شود.

به عنوان معاون اول رئیس‌جمهور و رئیس ستاد آفریقا، اطمینان می‌دهم اراده کشور ما برای بازتعریف و توسعه همه‌جانبه روابط اقتصادی با آفریقا، استوار و راسخ است.

در این راستا اقدامات عملی متعددی در دستور کار قرار دارد که به اختصار به آنها اشاره می‌کنم:

- تأسیس دبیرخانه دائمی اجلاس همکاری‌های اقتصادی ایران وآفریقا
- راه اندازی خطوط کشتیرانی منظم به غرب و جنوب آفریقا
- طراحی سازوکار‌های مالی برای مبادلات بانکی از طریق تهاتر؛ صندوق تسویه ارزی و سامانه‌های بانکی یکپارچه -توسعه کشاورزی فراسرزمینی و تأمین نهاده‌های راهبردی
- اختصاص دو میلیارد یورو منابع مالی توسط صندوق توسعه ملی و بانک مرکزی برای حمایت از فعالان اقتصادی دو طرف
- فراهم سازی زمینه مشارکت شرکت‌های دولتی و خصوصی ایران در پروژه‌های سرمایه گذاری آفریقا
-تقویت اتاق‌های مشترک بازرگانی
- افزایش مراکز تجاری ایران در قاره آفریقا از ۱۳ مرکز به ۲۰ مرکز و برنامه ریزی برای اعزام ۱۲ رایزن اقتصادی جدید تا پایان سال جاری
- مشارکت فعال در نمایشگاه‌ها و رویداد‌های اقتصادی ملی ومنطقه‌ای قاره آفریقا
- سرمایه گذاری در پروژه‌های فنی و مهندسی به ویژه در حوزه انرژی، نفت، گاز و پتروشیمی
- اجرایی کردن حداقل پنج پروژه بزرگ عمرانی با ارزش بیش از یک میلیارد دلار بر اساس قرارداد‌های موجود
- تسهیل روادید، خطوط هوایی مستقیم و شبکه حمل ونقل دریایی برای تقویت زیرساخت تجارت و گردشگری
- برگزاری منظم نمایشگاه‌ها و نشست‌های تخصصی بخش خصوصی برای پیوند بازار‌ها
- تدوین نقشه راه ۱۰ ساله همکاری‌های اقتصادی ایران- آفریقا بر مبنای اصول عدالت، احترام متقابل و توسعه پایدار -توانمندسازی شرکت‌های دانش بنیان و خصوصی بعنوان موتور پیشران این همکاری
- همکاری در تمام زمینه‌های علم و فناوری و نوآوری

جمهوری اسلامی ایران آمادگی کامل دارد تا در تمامی حوزه‌ها از جمله حوزه‌های فوق الذکر همکاری‌های خود را گسترش دهد و با رویکردی بلندمدت، مشارکتی متقابل و پایدار پایه گذاری نماید.

همچنین با هدف ارتقاء سطح روابط و ایجاد تحولی بنیادین، پیشنهاد می‌نماییم اجلاس مشترک سران کشور‌های افریقایی و ایران در سال ۲۰۲۶ برگزار گردد.

خانم‌ها و آقایان

ما امروز در آغاز راهی تازه‌ایم؛ راهی که نه از مسیر نگاه‌های پدرسالارانه جهانی، بلکه از دل احترام متقابل، درک مشترک و اراده ملت‌ها آغاز شده است.

این اجلاس باید نقطه عزیمتی باشد برای عبور از سطح مناسبات تجاری به سطح مشارکت راهبردی و تمدنی.

از حضور ارزشمند شما و پذیرش دعوت جمهوری اسلامی ایران صمیمانه سپاسگزارم. سلام گرم ملت و دولت ایران را به دولت‌ها و ملت‌های شریف آفریقا تقدیم می‌دارم.

در پایان از همه مسئولان محترمی که در برگزاری این اجلاس نقش‌آفرینی کردند به ویژه وزیر محترم امور خارجه همکارانشان، وزیر محترم صمت و همکارانشان، رئیس محترم سازمان توسعه تجارت و سایر دستگاه‌های ذی ربط، صمیمانه قدردانی می‌نمایم.

با آرزوی سعادت اقتدار و موفقیت همه کشور‌های آفریقایی و جمهوری اسلامی ایران

والسلام علیکم و رحمة الله و برکاته