اولویت‌های وزارت علوم در برنامه ششم توسعه کشور

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما به نقل از روابط عمومی وزارت علوم، دکتر محمد فرهادی در برنامه متن و حاشیه شبکه سوم سیما گفت: قرار گرفتن دانشگاه های ایران در سطح بین المللی، کار آفرین شدن دانشگاهها و رشد فناوری و تاسیس شرکت های دانش بنیان اولویت های وزارت علوم در برنامه ششم توسعه اقتصادی، سیاسی و اجتماعی کشور است که برای رسیدن به این اهداف باید سرمایه گذاری جدی برای تامین منابع مالی، تاسیس و تجهیز آزمایشگاه های دانشگاهی صورت بگیرد. 

دکتر محمد فرهادی افزود: کارهای زیادی پیش رو داریم و علیرغم توسعه کمّی متناسب در آموزش عالی، اکنون بحث ارتقای کیفیت وساماندهی آموزش عالی در دانشگاهها مطرح است و ارتقای سطح دانشگاهها را درسطح بین المللی دنبال کرده و به سوی دانشگاههای ماموریت گرا، کارآفرین ونسل سوم حرکت می کنیم. 

وزیر علوم اظهار داشت: در کنار بازبینی رشته های تحصیلی ، پژوهش های بنیادی ، توسعه ای و کاربردی را دنبال می کنیم تا علاوه بر برآوردن نیازهای جامعه به سمت تولید محصول از علم و دانش اقدام کنیم که این مهم در قالب تاسیس و توسعه مراکز رشد واحدهای فناوری و پارک های علم و فناوری و شرکت های دانش بنیان  محقق می شود.

وی افزود: برنامه های کلان آموزش عالی کشور شامل سیاست های علم و فناوری ابلاغی مقام معظم رهبری و نقشه جامع علمی کشور است که بر اساس آن تا سال 1404 باید در منطقه اول باشیم و نیز برنامه های رئیس جمهور محترم در عرصه آموزش عالی ، علم و فناوری در پیش روی ماست که بر این مبنا نیز  برنامه اینجانب تدوین و تقدیم مجلس شورای اسلامی شد.

دکتر فرهادی ساماندهی آموزش عالی ، ارائه طرح نهایی آمایش آموزش عالی به شورای عالی انقلاب فرهنگی تا پایان تابستان امسال، توجه به  تحقیقات و فناوری  و آموزش های مهارتی را از دیگر  برنامه ها و اقدامات آتی وزارت علوم ذکر کرد.

ارتقا رتبه تولید علم ایران

وزیر علوم در خصوص تولید علم ایران در فاصله سال های 2010 تا 2015  گفت: بر اساس نمایه ISI رتبه تولید علم ایران از 22 در سال 2010 به 21 و  تا این ماه از سال 2015 نیز به 18 جهان ارتقا پیدا کردیم. همچنین بر اساس این نمایه، در میان کشورهای منطقه، در میان جهان اسلام و کشورهای عضو جنبش عدم تعهد از سال 2010 تا کنون همچنان جایگاه دوم را داریم و در میان کشورهای عضو اوپک همچنان اول هستیم .

وی افزود: سهم ایران از تولید علم جهانی از هشت دهم در سال 2010 به یک و چهل و چهار صدم در سال 2014 و یک و شصت و سه صدم در سال 2015 افزایش یافته است.

دکتر فرهادی گفت: براساس نمایه Scopus ، از نظر تولید علم  ایران در سال 2010 رتبه 24 جهان را در اختیار  داشت که در 8 ماه گذشته از سال 2015 توانسته رتبه 22 را بدست آورد.

وزیر علوم افزود : بر اساس این نمایه ، در میان کشورهای منطقه و کشورهای جهان اسلام  در جایگاه اول و در بین  کشورهای عضو جنبش عدم تعهد  از سال 2010 تا کنون در جایگاه دوم و در میان کشورهای عضو اوپک در جایگاه  اول هستیم.

وی تاکید کرد: موضوع مهم تعداد دانشگاهای ما در میان دانشگاههای تاثیر گذار و برتر دنیاست که براساس رتبه بندی لایدن ،در سال 2012 هیچ یک از دانشگاههای ما در این فهرست قرار نداشتند  ولی در سال 2013، 5 دانشگاه ، 2015 تعداد 12 و در سال 2015 تعداد 13 دانشگاه ایران در میان فهرست دانشگاه های برتر دنیا قرار گرفت که رشد مطلوب علمی دانشگاههای کشور را نشان می دهد.

وزیر علوم اظهار داشت : با رشد اعتبارات دانشگاهها در 2 سال گذشته شاهد رشد علمی در کشور بودیم که قطعا با افزایش اعتبارات به سطح مورد انتظار که  3 درصد درآمد ناخالص داخلی هست شاهد رشد علمی مطلوبتری خواهیم بود.

سرعت ملایم تر رشد علمی از سال 2010 به بعد

وی گفت : رشد علمی کشور  از سال  2000 تا سال 2010  رشد تندی داشته است ولی پس از آن این سرعت ملایم تر می شود ولی متوقف نمی شود ولی از نظر کیفت مقالات رشد بیشتری داشتیم  که در صورت افزایش اعتبارات و تجهیز آزمایشگاه ها قطعا شتاب بیشتری خواهیم داشت. 

دکتر فرهادی تاکید کرد: جهت گیری وزارت علوم در راستای افزایش رشد علمی است و در همین مسیر امسال 50 آزمایشگاه مرجع دانشگاهی تجهیز می شود.

وی در خصوص  وضعیت فناوری در آموزش عالی کشور گفت: در سال 1392 تعداد 146 مرکز رشد واحدهای فناور در کشور مشغول فعالیت بود که در سال 1394 تعداد آنها به 156 مرکز افزایش می یابد و تعداد شرکت های دانش بنیان مستقر در پارک های علم و فناوری نیز در این مدت از 61 به 586 شرکت  و در خارج از پارک های علم و فناوری از 159 به 930 شرکت افزایش یافته است.

وزیر علوم با اشاره به اینکه در سال 92 هیچ دفتر انتقال فناوری در دانشگاه های کشور فعالیت نداشت گفت: در سال 1394 تعداد 4 دفتر از این نوع تاسیس شد و همچنین تاکنون  22000 نفر در پارک های علم و فناوری و مراکز رشد اشتغال دارند.

وی  با اشاره به اسناد بالادستی  و عزم دولت در حوزه علم ، پژوهش و فناوری گفت: چنانچه در برنامه ششم توسعه علم و فناوری اولویت داده شود قطعا به هدف گذاری رسیدن به مرجعیت علمی، در زمان تعیین شده آن خواهیم رسید.

در 21 کشور دنیا سهم آـموزش عالی از درآمد ناخالص کشور سه درصد است 

وی با اشاره به اینکه در 21 کشور دنیا سهم آـموزش عالی از درآمد ناخالص کشور سه درصد است گفت : باید تلاش کنیم در سال اول برنامه ششم توسعه سهم آموزش عالی از درآمد ناخالص کشور  به 1 الی 1 و نیم درصد افزایش یابد.

وزیر علوم در خصوص کاربردی شدن پژوهش ها و تحقیقات گفت: در شهرک علمی تحقیقاتی اصفهان که 400 شرکت دانش بنیان مستقر است و تاکنون 100میلیارد تومان برای تکمیل آن هزینه شده است وگردش مالی این شرکت ها فقط در سال گذشته 700میلیارد تومان بوده است و در سطح کشور نیز 23 میلیون دلار صادرات محصولات شرکت های دانش بنیان صورت گرفته است.

دکتر فرهادی افزود: بسیاری از مشکلات جامعه بعد از ماموریت گرا شدن دانشگاه ها به عنوان مسئله پژوهشی به دانشگاه‌ها ارایه شده و در این مراکز  تحقیق و بررسی در حال انجام  است  که  به عنوان مثال می توان گفت دانشگاه ها در زمینه هایی همچون خشکسالی، انرژی های تجدید پذیر و ریزگردها دارای برنامه های پژوهشی هستند.

وزیرعلوم  در خصوص ارتباط دانشگاه ها و حوزه کاربرد  به همکاری این دانشگاه ها و دستگاه های اجرایی اشاره کرد و افزود: برای مثال میان دانشگاهها و وزارت نفت صرفا برای ازدیاد برداشت از مخازن نفتی به میزان 1000میلیارد تومان قرار داد همکاری منعقد شده است.

وی تاکید کرد: در همه استان ها نیز شورای پژوهش استانی با دبیری یکی از دانشگاهیان شکل گرفته است و اتاق های فکر استانی نیز با حضور نخبگان علمی  دانشگاهی تاسیس شده است.

ساماندهی رشته های تحصیلی

دکتر فرهادی در زمینه ساماندهی رشته های تحصیلی گفت: تا پایان تابستان امسال 600 برنامه درسی مورد بازبینی قرار می گیرد و بازنگری برخی از دروس نیز به دانشگاه های تیپ یک ارایه شده است.

وی گفت: دانشگاه های فنی و حرفه ای و علمی کاربردی هم در حال بازنگری برنامه های خود برای کارآمدی بیشتر هستند .

وی به وضعیت آموزشی دانشجویان اشاره کرد و گفت: در حال حاضر حدود  چهار میلیون و 600 هزار دانشجو در کشور داریم که 32 درصد دانشجویان متعلق به دانشگاه آزاد  اسلامی و 68 درصد مربوط به دانشگاههای وزارت علوم، پیام نور، علمی کاربردی و غیر دولتی هستند.

وی ادامه داد: در این دوره بسیاری از رشته های دانشگاه آزاد اسلامی به ویژه در مقاطع تحصیلات تکمیلی بررسی شد، آنهایی که شاخص ها و امکانات را داشتند در شورای گسترش تایید شده و آنهایی که مشکل داشتند برگردانده شدند تا تکمیل شوند که عمده مشکل آنها کمبود هیات علمی و تجهیزات بوده است.

وی گفت: ما  بر همه دانشگاهها و مراکز آموزش عالی  از جمله  بر موسسات  آموزش عالی غیر دولتی را هم نظارت می کنیم و تاکنون  توسعه 12 موسسه  آموزش عالی غیر دولتی متوقف شده  و به آنها دانشجو اختصاص داده نشده است  همچنانکه به تعدادی از دانشگاههای معمولی و روزانه نیز رشته داده نشده است.